خداوند ایمان را برای پاک شدن از آلودگی شرک واجب نمود و نماز را برای پیراسته شدن از کبر، و زکات را برای جلب روزی، و روزه را برای امتحان تا مردم را خالص نماید. و حج را برای نزدیک شدن دینداران( یا تقویت دین ) و جهاد را برای عزت اسلام، و امر به معروف را برای اصلاح توده مردم و نهی از منکر را برای بازداشتن فرومایگان، و صله رحم را برای زیاد شدن نفرات، و قصاص را برای محفوظ ماندن خون ها، و اجرای حدود را برای بزرگ شمردن حرام ها، و ترک نوشیدن شراب را برای حراست عقل، و دوری از دزدی را برای باقی ماندن پاکدامنی، و ترک زنا را برای حفظ نسب و ترک لواط را برای فراوان شدن نسل، و شهادت ها ( بر حقوق ) را برای حمایت از حقوق انکار شده، و ترک دروغ را برای گرامی داشت راستی، و سلام را برای ایمن شدن از خطرات، و امامت را برای نظام بخشیدن به امت و اطاعت از امام را برای تعظیم مقام امامت. حکمت 252
امیر مومنان علی (ع) این خطبه را پس از (فتح بصره در سال 36 هجری و) کشته شدن طلحه و زبیر ایراد فرمودند.
این خطبه به ویژگی های اهل بیت علیهم السلام و خود امام (ع) اشاره دارد.
ویژگی های اهل بیت (ع)
شما مردم به وسیله ما در تاریکی های گمراهی هدایت یافتید و به قله فضیلت رسیدید. و از شب تیره به سپیده دم صبح در آمدید.کر باد گوشی که صدای نصیحت را نشنود. و چگونه کسی که هیاهو و فریاد بلند گوشش را کر ساخته، صدای ضعیف را خواهد شنید؟ آرام و مطمئن باد دلی که با ترس خدا می تپد. همواره پیامدهای عهدشکنی شما را انتظار می کشیدم و نشانه های فریب خوردگان را در سیمای شما مشاهده می کردم. لباس دین بر تن کرده بودید و باطن خود را از من پوشیده می داشتید در حالی که به صفای باطنم درون شما را می دیدم.
مومن شادیش در سیمایش و اندوهش در دلش است.تحملش از همه بیشتر و نفسش از همه متواضع تر است.برتری جویی را خوش ندارد و خودنمایی را دشمن دارد.غصه اش طولانی ، همتش بلند ، خاموشی اش فراوان ، وقتش پر از کار ، بسیار شاکر و شکیبا و غرق در اندیشه خویش است. نیاز خود به کس نگوید ( یا هر کس را به دوستی نگیرد ) اخلاقش آرام و طبعش هموار و نرم است. نفس او ( در راه دینداری) از سنگ سخت تر و (در پیشگاه خدا) از برده خوارتر است. حکمت 333